fot. Dorota Reiwer, Honorata Pezacka, Justyna Makarewicz

2 kwietnia o g. 16 zabraliśmy naszych ukraińskich gości na# spacer po Kcyni.

W spacerze oprócz gości uczestniczyli także mieszkańcy Kcyni, a wspólna wyprawa sprzyjała integracji. Wzajemnie siebie ciekawi, mogliśmy się lepiej poznać. Rolę tłumacza pełniła pani Galina Schulz, a spacer przygotowała i prowadziła Justyna Makarewicz. Trasa obejmowała podstawowe punkty na kcyńskiej mapie zabytków. Zgodnie z zapowiedziami zamieszczonymi na plakacie, nie zabrakło malowniczych widoków i ukraińskich akcentów. Poniżej znajdziecie Państwo konspekt spaceru z podstawowymi informacjami o prezentowanych obiektach.

Trasa: RYNEK – KOŚCIÓŁ PW. WNMP – SEMINARIUM NAUCZYCIELSKIE - FARA – ULICA SĄDOWA (widok na pola) – PRZEDSZKOLE – WÓJTOSTWO i PARK – ULICA STRAŻACKA (MIEJCE, GDZIE STAŁA SYNAGOGA) - RYNEK (zakończenie)

1.1. Rynek

• Położenie miasta – na wzgórzu 136 m npm, Pałuki – jak łuki – pofałdowanie terenu
• Zachował swój średniowieczny kształt
• Układ ulic odchodzących od Rynku
• Siedziba powiatu w czasie Rzeczpospolitej szlacheckiej – tu odbywały się sądy grodzkie
• Funkcje rynku – teraz rekreacyjna, kiedyś – targowa- przyjeżdżali rolnicy, sprzedawali masło, chleb i nawet raki

1.2. O historii miasta

• Prawa miejskie nadał Bolesław Pobożny w 1262 (w tym roku: 760 lat), ale miejscowość istniała już wcześniej – bo zjazdy książęce – tutaj godzili się książęta Pomorscy z Wielkopolskimi
• Tekst aktu lokacyjnego podkreślał niezależność mieszkańców Kcyni – żaden rycerz nie będzie się do nich wtrącał
• Było to miasto królewskie, nie prywatne
• Kilka bitew: jedna w czasie potopu szwedzkiego (1.06.1656 r.), inna w czasie konfederacji barskiej (26.01.1770 r.)
• Rozwój, szczególnie w czasie Rzeczpospolitej szlacheckiej – handel zbożem, solą – rzeka Noteć
• Cechy rzemiosł: szewcy, garncarze
• Jedno z pierwszych bractw kurkowych w Polsce
• Mieszkali tu Niemcy, Żydzi, a nawet Szkoci (jeden nawet był burmistrzem)

1.3. Kościół pw. WNMP w Kcyni

• Cudowny Pan Jezus z I poł. XVI w.
• Zakon karmelitów został tu sprowadzony w 1612 r.
• Podziemne tunele do pobliskiej wioski
• nazwa miejscowości Karmelita
• Kalwaria kcyńska ze stacjami drogi krzyżowej (Kalwaria w kształcie litery L)
• Wiele darów zawieszonych wokół ołtarza – podziękowanie za uzdrowienia (wota)
• widok na ul. Klasztorną i pola w oddali

1.4. Seminarium nauczycielskie zbudowane za czasów zaboru pruskiego (1860-1865)

• Strajk szkolny 1906/1907 – dzieci nie chciały się modlić po niemiecku
• W czasie wojny polsko-bolszewickiej – tutaj schronili się uchodźcy – nauczyciele ze wschodnich województw II RP
• Ładne ujęcie – na końcu ulicy Kantego budynek Seminarium
• Teraz: Zakład Poprawczy

1.5. Fara

• Najstarsza świątynia, związana z Władysławem Hermanem – kronikarz opisał, że to on ją ufundował w XI w.
• Późnogotycka świątynia
• Napis wyryty w cegłach – to dzieło doprowadziłem do końca - zadanie: poszukiwanie napisu na zewnętrznej ścianie świątyni
• W czasie II wojny św. – zbierali się tutaj Niemcy - Ahnnenhalle (Dom Przodków)
• dzwonnica - zadanie dla dzieci: w jakim języku jest napis umieszczony na jednym z dzwonów?

1.6. Widoki na pola – z ulicy Sądowej, Libelta, Ogrodowej

• Dużo ceglanych budynków – jak z cegły, to znak, że stare
• Straż pożarna - w czasie wielkich pożarów Kcyni w latach 70. XVIII w. zdarzało się, że mieszczanie do gaszenia ognia używali piwa

1.7. Przedszkole – dawny sąd za czasów pruskich

• Aresztowanie ludożercy – pruski policjant aresztował podróżnika, który przyjechał z Afryki, bo myślał, że to ludożerca. Podróżnik zamiast na wykładzie spędził czas w celi

1.8. Wójtostwo – siedziba domu kultury

• Piękny park z rzeźbami – sztuka pałucka – ginące zawody – ważne osoby (Klara Prillowa)
• Plac zabaw, skatepark
• W czasie Powstania Wielkopolskiego: siedziba sztabu Frontu Północnego

1.9. Synagoga

• wielokulturowa przeszłość Kcyni i dziedzictwo trzech nacji: Polaków, Niemców i Żydów

1.10. Ukraińskie akcenty:

• Hryniszak – nauczyciel szkoły powszechnej w II RP
• Piotr Oleksijenko – właściciel zakładu fotograficznego w Kcyni przed wojną, w połowie lat 30. Sprzedał zakład i wyprowadził się do Szamotuł w Wielkopolsce
• "Fotograficzny zakład bezkonkurencji z powodu wyjazdu natychmiast tanio sprzedam. Oleksijenko, Kcynia” (PISOWNIA ORYGINALNA)

1.11. Zakończenie – Rynek

Materiał: Justyna Makarewicz - Dźwiękowe Archiwum Kcyni

Autor nie wyraża zgody na komentowanie artykułu.

Powrót Drukuj