Tradycja pałuckiego podkoziołka w Kcyni. Odbyła się typowa biesiada
fot. Anna Duda-Nowicka
We wtorek, 28 lutego 2017 r., w ostatni dzień karnawału w Kcyni przypomniano pałucki #obrzęd zwany podkoziołkiem.
Spotkanie jest efektem realizowanego przez Stowarzyszenie projektu pn.„Z tradycją i kulturą na co dzień, Pałucki Podkoziołek”, który uzyskał dofinansowanie w kwocie 4.000 zł z budżetu Gminy Kcynia w ramach otwartego konkursu ofert Kultura i dziedzictwo narodowe. Nim rozpoczęła się pałucka biesiada w murach GCKiB, członkowie Zespołu Regionalnego "Pałuki", który obrzęd ten postanowili przypomnieć, wybrali się na ulice naszego miasta budząc niejednokrotnie zdziwienie i zachwyt. Niektórzy bowiem w ogólnie nie znali tego obrzędu. Dlatego dzięki realizacji tego typu przedsięwzięć pielęgnowana jest lokalna tradycja i zwyczaje. Scenariusz kcyńskiego podkoziołka opracowała śp. Renata Domagała-Wruk.
W GCKiB gości powitała dyrektor Ilona Kurdelska, a następnie kierownik Zespołu Renata Gaj-Kowalska pokrótce opowiedziała o zapustach. Prezes Stowarzyszenia Miłośników Zespołu Pałuki Barbara Borowska zaś opowiedziała o idei realizowanego projektu.
Podczas podkoziołka miała miejsce typowa biesiada pałucka, w której, poza przybyłymi mieszkańcami gminy, wzięli także udział członkowie zaprzyjaźnionego zespołu z Sarbinowa. Jednym z ważniejszych celów projektu jest również zdobycie oryginalnych przepisów kulinarnych przygotowywanych przez dziadków i rodziców do których chętnie wracamy, ponieważ przywołują wspomnienia z młodości i z rodzinnych stron. Projekt ma na celu również wspólne przygotowywanie dań i wypieków związanych z tradycjami panującymi na terenie Pałuk tj. "tłusty czwartek", ostatki oraz "podkoziołek". Projekt ma na celu zachęcenia do kultywowania tradycjom kulinarnym polegającym na przygotowywaniu specjałów kuchni pałuckiej i wielkopolskiej według oryginalnych przepisów. Na stołach znalazły się więc pączki, chruściki itp.
Kilka słów o tradycji pałuckiej
Zgodnie z pałucką tradycją -pochody przebierańców na Pałukach odbywały się zawsze w zapustny wtorek, czyli ostatniego dnia karnawału. Marsze, w których uczestniczyli: koza, niedźwiedź (prowadzony przez niedźwiednika lub Cygana), Cyganka, bocian, koń, Żyd, dziad i baba, połączone ze zbieraniem pieniędzy i datków w naturze, były wstępem do wieczornej zabawy podkoziołkowej. Trwała ona do północy, czyli do rozpoczęcia się Wielkiego Postu. Podkoziołek to nazwa zarówno zabawy urządzanej przed Popielcem, jak i symbolu tej zabawy – figurki kozła lub nagiego młodzieńca z przepaską z koziej skóry. Obecnie jest to po prostu ostatnia zabawa taneczna, organizowana na zakończenie karnawału. Wszystkie tańce podczas podkoziołka były opłacane przez dziewczęta podprowadzane do figurki przez swych partnerów (Brencz 2003: 132-133). W wielkopolskiej obrzędowości w zapustny wtorek lub w środę popielcową praktykowano także wywożenie "żeńcowej" (młodej mężatki), która musiała się następnie wykupić, by zostać przyjętą do grona zamężnych gospodyń. Mężatki podjeżdżały pod dom młodożeńcowej z przybranym na biało wozem i zabierały ją do karczmy, gdzie młoda gospodyni musiała postawić pozostałym kobietom wódkę. W zabawie tej nie mogli brać udziału pozostali mieszkańcy wsi. Na Pałukach obyczaj ten zaginął wcześniej niż w innych wielkopolskich wsiach, jednak jeszcze w XIX w. go praktykowano. W pierwszym dniu świąt wielkanocnych w północno-wschodniej części Pałuk młodzieńcy wykrzykiwali rymowanki, w których przypisywali dziewczynom ze swojej wsi różne wady i wyliczali, ile wody zostanie na te dziewczyny wylane. Obyczaj ten, związany raczej z Kujawami niż Wielkopolską, nazywano przywoływką, wyczytywaniem, wywoływaniem.
materiał: Anna Duda-Nowicka, Ewa Hałas
Autorki nie wyrażają zgody na komentowanie artykułu.
Galeria
Czytaj również
- Światowy Dzień Poezji. Przedstawiono twórczość polskich poetów
- Marsz z kijkami w Turzynie. Trasa liczyła blisko 8 kilometrów
- Mieszkańcy przygotowują palmy wielkanocne. Przedświąteczne zajęcia
- Warsztaty pałuckie dla dorosłych. Zorganizowano mini kiermasz
- "Bój o Kołobrzeg". W inscenizacji udział wzięło Towarzystwo Historyczne z Kcyni
Stopnie alarmowe cyberprzestrzeni? Co oznaczają i czym się charakteryzują?
Stopnie alarmowe są sygnałem dla służb i administracji publicznej# do zachowania szczególnej czujności. W przypadku zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym dotyczącego systemów teleinformatycznych organów administracji publicznej lub systemów wchodzących w skład infrastruktury krytycznej albo w przypadku wystąpienia takiego zdarzenia, można wprowadzić jeden z czterech stopni alarmowych CRP. Jakie mamy stopnie alarmowe, kiedy są ogłaszane i czym się charakteryzują?
(czytaj więcej)Rozpoczyna się Triduum Paschalne. Dziś Wielki Czwartek
Wielki Czwartek rozpoczyna przeżywanie #Świętego Triduum Paschalnego.
(czytaj więcej)Ujawniono kilka sztuk niewybuchów. Pochodzą z czasów II Wojny Światowej
Podczas prac polowych w #Dużej Cerkwicy zostały znalezione niewybuchy pochodzące z okresu II Wojny Światowej. Niebezpieczne znaleziska do czasu przyjazdu saperów zabezpieczyli policjanci. Funkcjonariusze ostrzegają, że takich przedmiotów pod żadnym pozorem nie wolno dotykać ani przenosić !!!
(czytaj więcej)Pod Bydgoszczą wylądowało UFO? Tajemniczy spodek pod lasem
- To spodek obcej cywilizacji, UFO, a może to jakieś urządzenie szpiegowskie# z innego kraju? - spekulują mieszkańcy Tarkowa Dolnego w powiecie bydgoskim na widok dziwnego pojazdu, który stanął na jednej z łąk pod lasem w powiecie bydgoskim.
(czytaj więcej)