To jedyny zwycięski zryw niepodległościowy. Dziś 99. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego
fot. Rekonstrukcja bitwy o Szubin podczas obchodów 98. rocznicy
Około godziny 17.00 w pierwszy dzień po świętach Bożego Narodzenia, czyli 27 grudnia 1918 r. w # Poznaniu doszło do walk o Prezydium Policji, które uznaje się za początek zwycięskiego zrywu.
Na Pałuki powstanie dotarło pod koniec roku, a do Szubina 2 stycznia 1919 r. Wtedy to młodzi mieszkańcy miasteczka pod wodzą między innymi Walentego Dypczyńskiego na chwilę przejęli władzę w mieście. Śmiertelnie ranny został wtedy ochotnik z Wolwarku Jan Cielęcki, który wraz z oddziałami z Kcyni szedł na pomoc Szubinowi.
8 stycznia 1919 r. rozegrała się pierwsza bitwa o Szubin, która nie dała zwycięstwa powstańcom. Dopiero atak z 11 stycznia 1919 r. wyzwolił Szubin, który jeszcze na chwilę podczas ofensywy na przełomie stycznia i lutego 1919 r. trafił w ręce wroga.
Walki o Poznań zakończyły się 6 stycznia, zdobyciem lotniska na Ławicy. Na przełomie grudnia i stycznia mieszkańcy wielu miast i wsi Wielkopolski, a także Krajny, chwycili za broń i ogłaszali niepodległość.
Do połowy stycznia 1919 r. w szeregach oddziałów powstańczych walczyło ok. 15 tys. osób (wg G. Łukomskiego i B. Polaka ok 16-17 tys.). Do końca stycznia 1919 r. było ich już ok. 28 tys. Pod koniec lutego oddziały liczyły już ok. 32 tys. Do połowy stycznia Dowództwo główne powstania wydało walczącym ok. 25 tys. karabinów, 172 karabiny maszynowe oraz ok. 2,7 mln pocisków do broni ręcznej i maszynowej, a granatów ok. 100 tys. sztuk.
W czasie walk poległo lub zmarło na skutek odniesionych ran ponad 2000 powstańców. Najnowsze badania wskazują 2289 (prof. Wiesław Olszewski z UAM i dr Łukasz Jastrząb z Biblioteki Kórnickiej PAN). Rannych było ok. 6 tys. powstańców. Formalnie działania zbrojne trwały do 16 lutego 1919 r. (tego dnia podpisano rozejm w Trewirze), ale wymiana ognia na niektórych odcinkach (w tym m.in. linii Noteci) trwała do czerwca 1919. 28 czerwca podpisano pokój w Trewirze, kończący I wojnę światową.
Na mocy traktatu w Wersalu Polska otrzymała większą część Wielkopolski o powierzchni ok. 28 tys. ha. W 1921 r. ludność liczyła niecałe 2 miliony osób, z czego Polacy stanowili ponad 83%.
Krajna wraz z Nakłem musiała poczekać do stycznia 1920 r. na przyłączenie do Polski.
Dzisiaj w 99 lat po tych wydarzeniach na maszcie Domu Polskiego zawisła powstańcza flaga, a w naszych murach można oglądać wystawę pt. Mobilnie o Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919, która powstała w ramach grantu Szubińskiego Towarzystwa Kulturalnego finansowanego przez Powiat Nakielski.
materiał: Muzeum Ziemi Szubińskiej, Muzeum Ziemi Krajeńskiej/red.
Czytaj również
Dodaj komentarz
Prawo pocztowe. Prezydent podpisał nowelizację ustawy
Ustawa umożliwia przekazanie Poczcie Polskiej# 2,052 mld zł dotacji na finansowanie kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych w latach 2021-2024 r.
(czytaj więcej)Dzisiaj Wielki Piątek. Czas smutku, żałoby i skupienia
Wielki Piątek jest czasem powagi, smutku, żałoby i skupienia#. W kościele tego dnia nie odprawia się mszy św., tylko ma miejsce wieczorna Liturgia Męki Pańskiej. Najważniejszym jej elementem jest adoracja krzyża. Wierni podchodzą do krucyfiksu, przyklękają i symbolicznym ucałowaniem wyrażają przyjęcie odkupienia Jezusa. Liturgię wielkopiątkową kończy przeniesienie Najświętszego Sakramentu z ciemnicy do tak zwanego Grobu Pańskiego upamiętniającego złożenie do grobu ciała Chrystusa. Grób Pański stanowi ważny element Wielkiego Piątku i jego przygotowywanie jest szczególnie polskim zwyczajem. W grobach tych są często symbole narodowe oraz nawiązania i aluzje do aktualnych wydarzeń oraz problemów społecznych.
(czytaj więcej)Społeczne sadzenie lasu. Akcja żołnierzy Obrony Terytorialnej
27 marca kujawsko-pomorscy Terytorialsi z kompanii #dowodzenia, 81 batalionu lekkiej piechoty z Torunia, 83 batalionu lekkiej piechoty z Grudziądza oraz pracownicy cywilni RON wraz Dowódcą 8. Kujawsko-Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej płk Marcinem Dojasiem w ramach kolejnej udanej współpracy Brygady z leśnikami wzięli udział w akcji społecznego sadzenia lasu.
(czytaj więcej)Pod Bydgoszczą wylądowało UFO? Tajemniczy spodek pod lasem
- To spodek obcej cywilizacji, UFO, a może to jakieś urządzenie szpiegowskie# z innego kraju? - spekulują mieszkańcy Tarkowa Dolnego w powiecie bydgoskim na widok dziwnego pojazdu, który stanął na jednej z łąk pod lasem w powiecie bydgoskim.
(czytaj więcej)
Komentarze (8) Zgłoś naruszenie zasad
Jan, w dniu 27-12-2017 20:30:23 napisał:
odpowiedz
CNA, w dniu 29-12-2017 12:11:44 napisał:
odpowiedz
dzik notecki, w dniu 29-12-2017 12:25:45 napisał:
odpowiedz
Zosia, w dniu 29-12-2017 12:35:21 napisał:
odpowiedz
Zosia, w dniu 29-12-2017 12:48:34 napisał:
odpowiedz
dzik notecki, w dniu 29-12-2017 14:51:42 napisał:
odpowiedz
Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.
Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!